Zastanówmy się przez chwilę i zadajmy sobie pytanie: co to znaczy nauczyć kogoś języka obcego? Dla mnie to przede wszystkim poszerzanie kompetencji komunikacyjnych moich uczniów. Pomaga mi w tym metoda CLT.
Mrs Poppy radzi:
Angielski to (nowa) podstawa! Czyli jak się nie dać zmianom?
Spotkanie piąte: Po pierwsze: KOMUNIKACJA!
Zastanówmy się przez chwilę i zadajmy sobie pytanie: co to znaczy nauczyć kogoś języka obcego? W końcu to nasz zawodowy obowiązek. Dla mnie to przede wszystkim sprawna komunikacja, posługiwanie się określonym zasobem słownictwa i gramatyki, radzenie sobie w sytuacjach naturalnych, „życiowych”, takich jak podróżowanie czy praca zawodowa. Jak to się ma do nauczania w szkole podstawowej i wymogów „odgórnych”? Zarówno poprzednia podstawa programowa, jak i obecnie obowiązująca wskazują na to, że celem nauki języka obcego i edukacji językowej w szkołach jest rozwijanie umiejętności komunikacyjnych:
„Skuteczne porozumiewanie się w języku obcym – zarówno w mowie, jak i w piśmie – stanowi nadrzędny cel kształcenia językowego na wszystkich etapach edukacyjnych wyodrębnionych w podstawie programowej. Tak zarysowany cel sprawia, że język obcy powinien być przede wszystkim traktowany jako narzędzie umożliwiające uczniowi osiągnięcie różnych, właściwych dla danej sytuacji i motywacji, celów komunikacyjnych. (…) Rozwijanie kompetencji w zakresie języka obcego należy z założenia traktować jako proces wieloletni, naznaczony nierównomiernym rozwojem w zakresie poszczególnych umiejętności, zależny od warunków, w których kształcenie to się odbywa.”
Subject? - No! Communication? - Yes. please!
Co Wy na to, abyśmy na język angielski spojrzeli nie jak na przedmiot szkolny, ale narzędzie komunikacji w klasie? Oczywiście z pomocą przychodzi tu wszystkim znana (i mam nadzieję lubiana) metoda komunikacyjna, która na dobre zagościła w podręcznikach, na kursach językowych, korepetycjach oraz w rzeczywistości szkolnej. Jest też najpowszechniej wykorzystywanym podejściem do nauczania języków obcych na świecie, a stosowana eklektycznie (tzn. w połączeniu z innymi metodami) daje najlepsze rezultaty.
Zapraszam na spotkanie z leksyką:
Spotkanie drugie. Words, words, words…
oraz gramatyką:
Spotkanie trzecie. Love it or hate it?
Clt Rulez!
Komunikacyjne nauczanie języka (ang. communicative language teaching, CLT) – metoda nauczania języka drugiego i języka obcego, która kładzie nacisk na interakcję zarówno jako środek, jak i ostateczny cel uczenia się języka. Jest ono również nazywane „komunikacyjną metodą nauczania języków obcych” lub po prostu „metodą komunikacyjną”
Stosując tę metodę w klasie, warto zwrócić uwagę na następujące zagadnienia:
- reguły gramatyczne tłumaczone są indukcyjnie, a nie podawczo. Gramatyka jest narzędziem w procesie komunikacji;
- jeśli pojawi się błąd – nie jest poprawiany, dopóki nie zakłóca komunikacji. Błąd poprawiany jest za pomocą tzw. ekspansji, czyli rozwinięcia zdania przedmówcy z użyciem poprawnej formy;
- większość ćwiczeń w klasie zorientowana jest na mówienie i spontaniczne używanie języka obcego w różnych sytuacjach (ćwiczenie innych sprawności, czytania lub słuchania, jest tylko przygotowaniem do ćwiczenia sprawności mówienia);
- ćwiczenia przeprowadzane na lekcji koncentrują się na przekazaniu informacji, formułowaniu zdania na określony temat, a nie na formie językowej;
- płynność i poprawność fonetyczna stanowią cel nauki języka już na wczesnym etapie kształcenia;
- zmienia się tradycyjna rola nauczyciela – staje się on przewodnikiem, doradcą, coachem, który wspomaga i monitoruje proces przyswajania języka obcego przez ucznia.
SHOW MUST GO ON – czyli jak wprowadzać metodę komunikacyjną w podstawówce (I i II etap edukacyjny)?
Po pierwsze: Stworzenie warunków naturalnych w klasie – wykorzystujmy materiały autentyczne jako pomoc dydaktyczną przy wprowadzaniu nowego materiału i do powtórek (autentyczne mapy, media, przedmioty, nagrania, karty obrazkowe, fotografie itp.).
Po drugie: Hołdowanie spontaniczności i aktywności uczniów. Można to osiągnąć tylko poprzez kreowanie przyjaznej, życzliwej i otwartej atmosfery podczas zajęć.
Po trzecie: Dbanie o atrakcyjność lekcji. Nauczyciel powinien zadbać, aby od czasu do czasu pojawiały się aktywności nawiązujące do naturalnych sytuacji komunikacyjnych (zagraniczne wymiany uczniowskie, zapraszanie obcojęzycznych gości, np. wolontariuszy czy zaprzyjaźnionych native speakers) oraz różnorodne formy pracy.
Przykładowe aktywności:
Klasy 1–3 (I etap edukacyjny):
- różnorodne formy pracy – aktywizowanie, praca w parach, grupach, „odkrzesłowienie” dzieci
- różnorodne formy pracy – aktywizowanie, praca w parach, grupach „odkrzesłowienie” dzieci
- nacisk na multisensoryczność – angażowanie zmysłów, ruch, kolor
- personalizacja – mówimy o sytuacjach „swojskich”, znanych dzieciom
- nauka za pomocą gier i zabaw językowych
- praca projektowa Spotkanie pierwsze. Projekt edukacyjny – Moja miłość!
Klasy 4–8 (II etap edukacyjny):
- odgrywanie ról (np. dialogi, przedstawienia)
- praca projektowa
- rozmowy w formie wywiadu
- luki informacyjne
- gry językowe
- ankiety
- praca w parach
- nauka przez nauczanie – uczeń nauczycielem/przewodnikiem po mieście
- nowoczesne technologie
Nauczanie języka obcego to przede wszystkim nauczanie kompetencji komunikacyjnej. Świadomie zachęcajmy naszych uczniów do używania języka i pomagajmy im w wyrażaniu myśli i przekazywaniu informacji w danym kontekście. Motywujmy i pomagajmy w trakcie prób funkcjonalnego użycia języka i interakcji – przecież na tym opiera się swobodna komunikacja w każdej dziedzinie naszego życia
Zobacz 5 odcinek Mrs Poppy radzi: Komunikacja!
MRS POPPY, CZYLI KIM JEST JUSTYNA MAK?
Nauczycielka, trener i coach językowy; zafascynowana narzędziami, które usprawniają proces nauczania/uczenia się i świadomie wspierają w rozwoju; autorka innowacji pedagogicznych oraz szkolna koordynatorka wielu TIK-owych projektów i programów.
