Edukacja STEM a Laboratoria Przyszłości

Termin STREAM został utworzony od angielskich nazw dziedzin: nauki, technologii, robotyki/umiejętności czytania, inżynierii, sztuki i matematyki (science, technologies, robotics/reading, engineering, arts, mathematics). Koncepcja ta powstała w USA jako STEM (science, technologies, engineering, mathematics), a z czasem rozwinęła się o kolejne obszary: robotykę/umiejętność czytania oraz sztukę (robotics/reading, arts)[1].

Model edukacji STEM/STEAM/STREAM, jak jego części składowe sugerują, opiera się w głównej mierze na nowych technologiach i rozwoju kompetencji przyszłości, co ma wzbudzać w uczniach i uczennicach zapał do nauki oraz przygotowywać do realiów zmieniającego się świata i rynku pracy. W miarę wkraczania w erę Laboratoriów Przyszłości warto mieć na uwadze, skąd wywodzą się ich założenia.

Zalecenie Parlamentu Europejskiego wobec edukacji w UE

Zgodnie z zaleceniami Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej, dotyczących jakości edukacji w państwach członkowskich, wyznaczono osiem kompetencji kluczowych ze styku wiedzy, umiejętności i postaw postrzeganych jako niezbędne dla rozwoju osobistego, aktywnego obywatelstwa oraz integracji społecznej. Wśród nich znalazły się kompetencje matematyczne i naukowo-techniczne (III), kompetencje informatyczne (IV), umiejętność uczenia się (V), a także wykazywanie inicjatywy i przedsiębiorczość (VII)[2]. To kompetencje, które w największym stopniu mogą zostać rozwinięte dzięki silniejszemu połączeniu między technologią a szkolnictwem. Oczywiście inne kompetencje, takie jak porozumiewanie się w języku ojczystym czy obcym (I/II), kompetencje społeczne i obywatelskie (VI) czy świadomość i ekspresja kulturalna (VIII), także mogą być rozwijane z udziałem nowych technologii, ponieważ każdy temat zajęć może zostać przedstawiony z wykorzystaniem najświeższych rozwiązań i technik przyswajania wiedzy.

Jednym ze sposobów na wykształcanie tych kompetencji jest wcześniej wspomniana metodologia STREAM. Warto zaznaczyć, że nie zakłada ona korzystania jedynie z nowinek technicznych, takich jak wirtualna rzeczywistość czy druk 3D. Niezwykle ważnym aspektem tego typu zajęć są także narzędzia analogowe, jak na przykład stacje lutownicze, narzędzia stolarskie i klocki lego, a przede wszystkim praca w trybie projektowym dostosowanym do wieku oraz umiejętności uczestników i uczestniczek.

Program Laboratoria Przyszłości wobec STREAM

Program „Laboratoria Przyszłości” opiera się właśnie na tych zasadach. W związku z jego wdrażaniem planowane jest doposażanie szkół w narzędzia, które zapewnią placówkom oświaty nowoczesne pracownie, gdzie nauczyciele będą mogli prowadzić zajęcia angażujące młodzież i dawać jej możliwość kształcenia i samorozwoju w zakresie pożądanych kompetencji.

W ramach rozwijanej podstawy programowej od 1 września 2022 szkoły będą zobowiązane do zapewnienia podstawowego sprzętu w zakresie Laboratoriów Przyszłości. Jednak poza pakietem podstawowym (drukarki 3D, mikrokontrolery, sprzęt audio-wideo, stacje lutowania) szkoły będą mogły rozszerzać swoje wyposażenie o zestawy do konstruowania i programowania, zestawy modelarskie czy nowoczesne mikroskopy. Rozwiązania w duchu edukacji STREAM dają możliwość wielozmysłowego nauczania, a także wykorzystania obydwu półkul mózgowych podczas lekcji, co stymuluje optymalny rozwój uczniów i uczennic. Dodatkowo nauczanie, które pozwala testować własne pomysły w praktyce, uczy odwagi i podejmowania ryzyka, kompetencji przywódczych, wytrwałości i współpracy w grupie, czyli wszystkiego tego, co mamy nadzieję wykształcić w młodzieży.

Blanka ZantaraKoordynatorka projektów technologiczno-edukacyjnyc, GMS Innowacje.

Marcin Sołodki - Pedagog zdolności, certyfikowany trener, ekspert edtech, wspólnik w GMS Innowacje - spółce zajmującej się przygotowywaniem oprogramowania edukacyjnego. W swoim dorobku firma posiada aplikacje mobilne, webowe, VR/AR platformy e-learning, kursy online, gry internetowe oraz edukacyjne spacery wirtualne.

 

[1] Zalecenie Rady Unii Europejskiej z dnia 22 maja 2018 roku w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie, https://bit.ly/3BQJauY (dostęp: 07.03.2022).

[2] A. Debroy, What is STREAM Education & Why is It Gaining Popularity?,2017, https://edtechreview.in/trends-insights/insights/2968-what-is-stream-education (dostęp: 07.03.2022).