Ministerstwo Edukacji i Nauki podjęło działania mające na celu ułatwienie przyjmowania do polskich przedszkoli, szkół podstawowych i średnich uczniów z Ukrainy. Wprowadzono szereg zmian w stosownych przepisach i zaproponowano rozwiązania ważne z punktu widzenia organów prowadzących szkoły, placówek i kadry pedagogicznej. Poniżej omawiamy najważniejsze z tych ułatwień.  

Ważne dla organów prowadzących szkoły i dyrektorów placówek:  

Na mocy ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa przyjęto następujące ułatwienia:   

• Wsparcie finansowe dla jednostek samorządu terytorialnego ze środków rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej oraz Funduszu Pomocy.  
• Dofinansowanie dzieci w wychowaniu przedszkolnym w wieku 3-5 lat. 
• Dofinansowanie kosztów dowożenia uczniów do szkół i placówek opiekuńczych. 
• Możliwość tworzenia tymczasowych innych lokalizacji prowadzenia zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych podporządkowanych danej szkole lub przedszkolu – tak, aby przyjęcie nowych uczniów nie zakłócało pracy placówki.  
• Możliwość tworzenia międzyszkolnych oddziałów przygotowawczych.
• Możliwość zatrudniania dodatkowej kadry pedagogicznej w postaci nauczycieli i pomocy nauczycieli (także nauczycieli korzystających ze świadczenia kompensacyjnego bez zawieszenia prawa do tego świadczenia). 
• Możliwość przydzielania nauczycielom już zatrudnionym godzin ponadwymiarowych w wymiarze wyższym niż 1/2 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć (za zgodną nauczyciela).  
• Zwolnienie z opłat za potwierdzenie wykształcenia  - dotyczy zarówno osób niebędących obywatelami polskimi, jak i osób będących obywatelami polskimi, które pobierały naukę w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw. 
• Pomoc materialna o charakterze socjalnym dla uczniów z Ukrainy (stypendia szkolne, zasiłki szkolne). 

Ważne dla nauczycieli, uczniów i ich rodziców 

• Dzieci i uczniowie z Ukrainy, którzy przybyli po 24 lutego 2022 r. i uczą się w szkole lub przedszkolu działającym w systemie państwa ukraińskiego w formule kształcenia na odległość, nie podlegają obowiązkowi rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązkowi szkolnemu albo obowiązkowi nauki w rozumieniu prawa polskiego. 
• Pozostali uczniowie mogą kształcić się w polskim systemie oświaty; wybór najodpowiedniejszego rozwiązania dla dzieci ukraińskich uchodźców pozostaje zatem w kompetencjach rodziców / opiekunów.
• Do uczniów z Ukrainy nie stosuje się przepisów związanych z tzw. edukacją domową.  
• Przy przyjmowaniu do szkoły, oświadczenia o sumie lat nauki dziecka na Ukrainie mogą składać nie tylko rodzice i opiekunowie, ale także inne osoby sprawujące opiekę nad uczniem. 

Oddziały przygotowawcze jako zalecana forma kształcenia 

• MEiN zaleca, aby organizować naukę uczniów przybywających z Ukrainy, a nie mówiących po polsku lub mówiących słabo, w formie oddziałów przygotowawczych.  
• W tych oddziałach należy dostosować realizowane programy nauczania do możliwości i potrzeb uczniów z Ukrainy (również przez ograniczenie wymagań w stosunku do podstawy programowej kształcenia ogólnego).  
• Maksymalna liczba uczniów w oddziale przygotowawczym zostaje zwiększona do 25.  
• Minimalna liczba godzin przeznaczonych na naukę języka polskiego w oddziale przygotowawczym zostaje podniesiona do 6. 

Egzaminy i ważne terminy 

• Uczniowie ukraińscy, którzy przybyli do Polski po 24 lutego 2022 mogą przystępować w bieżącym roku szkolnym do egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego.
• Deklarację wskazującą język obcy nowożytny, z którego uczeń przystąpi do egzaminu ósmoklasisty, należy złożyć do 11 kwietnia 2022 r.  
• Deklarację przystąpienia do egzaminu maturalnego należy złożyć do 31 marca 2022. 
• Deklarację przystąpienia do egzaminu zawodowego należy złożyć do 11 kwietnia 2022.  

Oddziały integracyjne, specjalne i świetlice oraz dzieci ze SPE 

• Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w zależności od potrzeb, mogą korzystać z pomocy psychologiczno-pedagogicznej w polskich przedszkolach i szkołach niezależnie od tego, czy posiadają dodatkowe dokumenty w tej sprawie.  
• Przyjęcie do przedszkola, oddziału przedszkolnego lub szkoły ucznia niepełnosprawnego, będącego obywatelem Ukrainy, możliwe jest na podstawie oświadczenia rodziców lub opiekunów o złożeniu do poradni psychologiczno-pedagogicznej wniosku o wydanie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego. 
• W oddziałach integracyjnych może być maksimum 7 uczniów z niepełnosprawnością. 
• W oddziałach specjalnych może się uczyć od 6 do 14 uczniów, w zależności od rodzaju ich niepełnosprawności. 
• Liczba dzieci w świetlicach przebywających pod opieką jednego nauczyciela może wynosić maksimum 29 wychowanków, w tym nie więcej niż 4 uczniów będących obywatelami Ukrainy. 
• Jest możliwość zatrudnianie w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych osób, które nie są nauczycielami (za zgodą kuratora oświaty) 

Przedszkola i edukacja wczesnoszkolna (klasy 1-3 SP) 

• Liczba uczniów w oddziałach przedszkolnych (także tych funkcjonujących w szkołach podstawowych) zostaje zwiększona do 28 (w tym maksymalnie 3 dzieci będących obywatelami Ukrainy. 
• Liczba uczniów w klasach I-III szkoły podstawowej zostaje zwiększona do 29.  
• Te rozwiązania obowiązują do 31 sierpnia 2022.   

Zachęcamy do zapoznania się z pełną treścią „Pisma ministra do dyrektorów szkół, kuratorów i samorządowców”, gdzie znajdziecie bardziej szczegółowe wytyczne i regulacje dotyczące m. innymi: 

• przyjmowania do pracy w polskich szkołach nauczycieli z Ukrainy, 
• nostryfikacji dyplomów i uprawnień 
• procedur wsparcia dzieci z Ukrainy ze SPE: https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/wsparcie-dzieci-z-ukrainy-ze-specjalnymi-potrzebami-edukacyjnymi--informacja-mein  (po polsku i ukraińsku) 

Pdf z treścią pisma znajduje się na dole tego artykułu: Przyjmowanie do polskich szkół dzieci i młodzieży z Ukrainy – list Ministra Edukacji i Nauki do kuratorów, samorządowców i dyrektorów szkół - Ministerstwo Edukacji i Nauki - Portal Gov.pl (www.gov.pl)