Edukacja na czasie. Uczeń

Wróciliśmy do szkoły. Warto sobie zadać pytanie, czy to ta sama szkoła, którą opuściliśmy. Czy my, nauczyciele, jesteśmy tacy sami? A nasi uczniowie? Nasze klasy? Zamknięcie w domach i praca zdalna zmieniły wiele. Czasem tęsknimy za tym, co było, czasem się tego obawiamy…

Status quo. Po powrocie do klasy wielu uczniów przede wszystkim stara się utrzymać status quo. Deklarują, że są zintegrowani i pewnie na jakimś poziomie tak jest. Jednak ważne wydaje się rozpoznanie nowych zasobów i nowych potrzeb klasy jako grupy. Porozmawiamy o tym, czy zawsze warto za tymi potrzebami podążać, kiedy i jak interweniować, co może nie działać w nowej rzeczywistości oraz jak zarządzać nową klasą.

Lęki i obawy. Nie zniknęły one we wrześniu. Wielu młodych ludzi obawia się, że miniony rok był dla nich rokiem straconym. Niejeden nauczyciel martwi się, że praca zdalna była mniej efektywna. Wszyscy boją się braków w wiedzy, zapominania, nadrabiania. Postaramy się przypomnieć sobie, czym jest proces zapominania i jak on przebiega, i trochę oswoić te lęki.

Nowe zasoby. W czasie nauczania online wiele doświadczyliśmy. Odkryliśmy nowe sposoby pracy i uczenia. Niektórzy rozpoznali swoje zupełnie nowe mocne strony. Uświadomienie ich sobie i próba wkomponowania tej wiedzy w nową rzeczywistość mogą być ważnym elementem procesu integracji.

Mamy nadzieję, że z tą wiedzą łatwiej będzie budować wspólne, zintegrowane środowisko uczące się, niezależnie od tego, czy przyjdzie nam uczyć (się) online, czy zostaniemy w szkolnych ławkach.

Nauczyciel

Żyjemy w ciekawych czasach. Obecny świat postawił przed nauczycielem nowe wyzwania związane z rozwojem technologii i dostępem do informacji. Spowodował, że zmieniło się postrzeganie roli nauczyciela – z jedynego źródła wiedzy staje się on inspiratorem i osobą wspierającą w samorozwoju. Jednocześnie zmienili się też uczniowie, ich sposób postrzegania świata, sposób funkcjonowania, cele.

Relacje

W centrum tego wszystkiego jest jednak niezmiennie relacja człowieka z człowiekiem – komunikacja, która jest płaszczyzną przekazywania wiedzy, emocji, postaw, narzędzie do pracy z uczniem i narzędzie do uczenia budowania relacji społecznych.

W trakcie tego spotkania chcielibyśmy porozmawiać o tym, co wiemy o obecnych uczniach, ich potrzebach, języku, motywacjach. Chcielibyśmy zaproponować narzędzia do sprawnej komunikacji z uczniem, do inspirowania, wspierania. Niektóre z tych narzędzi są dobrze znane i stosowane, inne mogą być postrzegane jako nowe. Będziemy rozmawiali o komunikacji w relacji nauczyciel–uczeń, ale także o sposobach komunikacji w sytuacjach, gdy nauczyciel jest pośrednikiem między dwoma innymi osobami: uczniem a uczniem, uczniem a rodzicem czy uczniem a innym nauczycielem. Postaramy się wesprzeć nauczycieli w tym trudnym czasie i wzbogacić zestaw narzędzi relacyjnych i komunikacyjnych, którymi dysponują.

Wiele mówimy o tym, że klasy są zróżnicowane, a nauczyciel musi podchodzić indywidualnie do każdego ucznia. Powstaje jednak pytanie, jak miałoby to funkcjonować, gdy pracujemy z kilkoma klasami, a w każdej z nich mamy kilkudziesięciu uczniów.

Edukacja spersonalizowana

W trakcie spotkania zastanowimy się, jak dostosować środowisko uczenia się do potrzeb danej klasy, jak stawiać uczniom poprzeczkę, która nie wisi ani za wysoko, ani też za nisko. Wiemy, że stwierdzenie, iż ZAWSZE będziemy mieć zadania dostosowane do KAŻDEGO ucznia, jest mitem. Ale wiemy też, że nauczyciel może dopasować pojedyncze elementy lekcji do potrzeb wybranych uczniów, np. modyfikować formułę zadań, tworzyć szansę na ćwiczenie różnych kompetencji czy bazować na potencjale danego ucznia.

Rzeczywistość znów nas zaskoczyła. Jeszcze nie zdążyliśmy zamknąć poprzedniego kryzysu związanego z pandemią, a przed nami już stanęły następne potężne wyzwania: agresja Rosji na Ukrainę, wojna i konieczność wsparcia dzieci i młodzieży w radzeniu sobie z tą sytuacją.

W związku z tym zdecydowaliśmy się zmienić temat naszego czwartkowego spotkania. Zamiast mówić o motywowaniu, chcielibyśmy wesprzeć Państwa w radzeniu sobie z obecnym kryzysem. Pokażemy, co od strony psychologicznej może się dziać w Państwa głowach, a przede wszystkim w głowach uczniów – zarówno tych najmłodszych, jak i starszych. Porozmawiamy o tym, jak reagować na tę sytuację i jak wspierać wychowanków, uwzględniając potrzeby  uczniów polskich oraz tych pochodzących z Ukrainy i Rosji. Porozmawiamy też o tym, na co zwrócić uwagę, kiedy w szkole pojawią się dzieci-uchodźcy.

Postaramy się także być dostępni podczas całego spotkania i odpowiadać na pytania, ponieważ ponownie to na Państwa barkach spoczywa to wyzwanie. Nie zostawimy Państwa z tym samych.

Umiejętności XXI wieku

Krytyczne myślenie wymienia się jako jedną z najważniejszych umiejętności we współczesnym świecie. Żeby móc je stosować, trzeba poznać jego zasady i cechy. To pozwala zrozumieć świat, w którym zdobywanie, przetwarzanie i użytkowanie informacji jest fundamentem rozwoju młodego człowieka i przyszłego specjalisty.

Nauczyciel przewodnikiem ucznia

Nauczyciel to często najważniejszy człowiek w życiu dziecka. Jako osoba, którą dziecko nierzadko naśladuje, może prowadzić je przez meandry wiedzy z różnych dziedzin, ucząc obcowania z informacją i korzystnego jej konsumowania.

Nowoczesna szkoła powinna być otwarta na dialog i spotkania z różnymi kulturami, wychodzić naprzeciw problemom zglobalizowanego świata. To my – nauczyciele – jesteśmy na pierwszej linii tej pracy. Od kilkunastu miesięcy w coraz większej liczbie klas pojawiają się uczniowie obcojęzyczni. Ważne jest, abyśmy potrafili otoczyć ich odpowiednim wsparciem i pomóc im odnaleźć się w nowej rzeczywistości. Szkoła może stać się miejscem wielokulturowym nawet w pozornie jednokulturowej Polsce. Miejscem, w którym uczniowie mają szansę zetknąć się z różnymi wartościami, weryfikować stereotypy, poczuć się bogatsi o nową znajomość świata i siebie.

Jak pracować z nowym uczniem, który nie rozumie ani słowa po polsku? Jak zadbać o jego kondycję psychiczną i relacje w klasie? Jak połączyć indywidualizację ze sprawiedliwością?

To ważne i trudne pytania, na które napotykamy każdego dnia. Nie ma na nie jednoznacznej i zawsze adekwatnej odpowiedzi. Ale musimy szukać odpowiedzi najlepszej dla naszej sytuacji. Zapraszamy na wspólne poszukiwanie podczas kolejnego webinaru.