Dla rodziców zainteresowanych egzaminem ósmoklasisty przygotowaliśmy wskazówki, jak wesprzeć dzieci w przygotowaniach.

Rok szkolny 2021/2022 szczęśliwie zaczął się w trybie stacjonarnym. Wielu rodzicom towarzyszy jednak niepokój o to, czy ich dzieci nadrobią ewentualne zaległości i czy poradzą sobie z wyzwaniami, które stawia przed nimi szkoła. Te dylematy są szczególnie ważne, gdy myślimy o tegorocznych ósmoklasistach i zastanawiamy się, jak wesprzeć ich w przygotowaniach do egzaminu, a w szczególności jak ukierunkować ich pracę, by w maju pomyślnie napisali egzaminy i finalnie dostali się do wymarzonych szkół średnich.

O czym warto wiedzieć na początku przygotowań do egzaminu w 2022 r.?

Choć przygotowania do egzaminów z poszczególnych przedmiotów przebiegają głównie w szkole, warto mieć świadomość, jakie obszary wiedzy i umiejętności sprawiają uczniom najwięcej trudności, a zatem – na co położyć nacisk w trakcie powtórek. Takich informacji dostarczają m.in. sprawozdania przygotowywane przez Centralną Komisję Egzaminacyjną. Poniżej prezentujemy zawarte w nich dane, które odnoszą się do ostatniego egzaminu ósmoklasisty, przeprowadzonego na podstawie obniżonych wymagań egzaminacyjnych. Będą one obowiązywać także podczas egzaminu w roku 2022[1].

Poniższe wykresy przedstawiają średnie wyniki uczniów w zakresie umiejętności sprawdzanych w 2021 roku na egzaminach z przedmiotów: język polski, matematyka, język angielski.

Język polski

Matematyka

Język angielski

Przedstawione wykresy pokazują, że:

• obszarami najsłabiej wypadającymi w języku polskim są kształcenie językowe (znajomość zagadnień gramatycznych) oraz tworzenie wypowiedzi pisemnej (rozprawki lub opowiadania twórczego, w których uczeń musi się odwołać do wybranej lektury obowiązkowej). Na niskie wyniki w zakresie wypowiedzi pisemnej wpłynęły trudności uczniów związane z używaniem niewystarczająco bogatego słownictwa oraz popełnione błędy językowe, ortograficzne i interpunkcyjne. Punktację obniżały również błędy wynikające z niedostatecznej znajomości lektur i trudności w rozpoznawaniu cech rodzajów literackich.
• w matematyce szczególnej uwagi wymagają obszary wykorzystanie i interpretowanie reprezentacji oraz rozumowanie i argumentacja. Co ważne, dotyczą one umiejętności bardziej złożonych niż sprawność rachunkowa, a także wykorzystanie i tworzenie informacji. Na egzaminie w 2021 roku prawie 70% możliwych do zdobycia punktów dotyczyło wykorzystania i interpretowania reprezentacji oraz rozumowania i argumentacji (co jest nieco wyższą notą niż w poprzednich dwóch latach). Oczywiście poziom opanowania prostszych umiejętności matematycznych ma istotny wpływ na rozwiązywanie zadań bardziej skomplikowanych.
• w języku angielskim najsłabiej wypadły zadania dotyczące znajomości środków językowych (sprawdzające znajomość gramatyki i słownictwa), rozumienia ze słuchu, oraz tworzenia wypowiedzi pisemnej (polegające na napisaniu wiadomości e-mail liczącej od 50 do 120 słów). Najtrudniejsze okazały się zadania otwarte (w których uczeń samodzielnie formułuje odpowiedzi), co wskazuje na bierną znajomość języka oraz tendencję do bezpośredniego przekładania w myślach zdań z języka polskiego na angielski i odwrotnie.
  Z przedstawionych danych wynika, że uczniowie rozumieją język na poziomie A2, ale nie potrafią świadomie go stosować i tworzyć w nim wypowiedzi.

Każdy ósmoklasista wymaga indywidualnego wsparcia, co można mu zapewnić poprzez zaproponowanie odpowiednich ćwiczeń. Dzięki temu łatwiej będzie mu pokonać trudności i opanować wiedzę. Poniższa tabela prezentuje propozycje działań, które wspierają rozwój umiejętności wymaganych na egzaminie ósmoklasisty.

Sytuacja epidemiczna w kraju ulega dynamicznym zmianom, które mogą prowadzić do przywrócenia zdalnego trybu nauczania. Z uwagi na to, że w takiej sytuacji kontakt ucznia z nauczycielem i rówieśnikami z klasy jest utrudniony, dobrze jest sięgać po metody i formy nauki, które będą rozwijały uczniowską samodzielność poznawczą, pomysłowość i kreatywność. W tym celu warto na przykład rozwiązywać arkusze zadań ze strony Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, zwłaszcza te dostosowane do wymagań egzaminacyjnych.

W wypadku matematyki można także skorzystać z wcześniejszych arkuszy z lat  2019 i 2020. Choć nie są one dostosowane do obecnych wymagań, zawierają jedynie po 3–4 zadania wykraczające poza obowiązujące zagadnienia. Są one dobrym materiałem ćwiczeniowym przed majowym egzaminem, ponieważ niektóre zadania wykraczające poza wymagane treści można rozwiązać metodami, które zostały ujęte w obecnych wymaganiach egzaminacyjnych.

Rzetelnym źródłem wiedzy są cenione przez nauczycieli repetytoria z serii Teraz egzamin ósmoklasisty. Zawierają one nie tylko niezbędną teorię, lecz także zadania typu egzaminacyjnego (wraz  z odpowiedziami,  w wypadku matematyki – pełne rozwiązania wszystkich zadań umieszczono pod kodami QR). Taki układ treści w publikacjach pozwala w praktyczny sposób  ocenić, na ile uczeń opanował wiedzę i umiejętności.

Cennym uzupełnieniem repetytoriów są wydane w 2021 roku arkusze egzaminacyjne Teraz egzamin ósmoklasisty, które zostały przygotowane z myślą o uczniach zdających egzamin w 2022 roku i dostosowane do nowych wymagań egzaminacyjnych (jest to wydanie specjalne). Pracując z nimi, uczeń może opanować strategie rozwiązywania zadań, poznać swoje mocniejsze oraz słabsze strony, nadrobić zaległości i w rezultacie skutecznie przygotować się do swojego pierwszego ważnego egzaminu. Ponadto warto też zachęcić uczniów do śledzenia na Facebooku profilu Teraz egzamin ósmoklasisty, na którym można znaleźć aktualności egzaminacyjne, a także uzyskać odpowiedzi na pytania związane z egzaminem.

[1] Wymagania egzaminacyjne opublikowano w aneksach do informatorów o egzaminie ósmoklasisty, a z ich treścią można się zapoznać na stronie Centralnej Komisji Egzaminacyjnej: https://cke.gov.pl/egzamin-osmoklasisty/informatory/.

Pobierz prezentację