Egzamin ósmoklasisty 2023 pod kontrolą

Dla rodziców zainteresowanych egzaminem ósmoklasisty przygotowaliśmy wskazówki, jak wesprzeć dzieci w przygotowaniach.

Rok szkolny 2022/2023 szczęśliwie zaczął się w trybie stacjonarnym. Wielu rodzicom towarzyszy jednak niepokój o to, czy ich dzieci nadrobią ewentualne zaległości i czy poradzą sobie z wyzwaniami, które stawia przed nimi szkoła. Te dylematy są szczególnie ważne, gdy myślimy o tegorocznych ósmoklasistach i zastanawiamy się, jak wesprzeć ich w przygotowaniach do egzaminu, a w szczególności jak ukierunkować ich pracę, aby w maju pomyślnie napisali egzaminy i finalnie dostali się do wymarzonych szkół średnich.

O czym warto wiedzieć na początku przygotowań do egzaminu w 2023 r.?

Choć przygotowania do egzaminów z poszczególnych przedmiotów przebiegają głównie w szkole, warto mieć świadomość, jakie obszary wiedzy i umiejętności sprawiają uczniom najwięcej trudności, a zatem – na co położyć nacisk w trakcie powtórek. Takich informacji dostarczają m.in. sprawozdania przygotowywane przez Centralną Komisję Egzaminacyjną. Poniżej prezentujemy zawarte w nich dane, które odnoszą się do ostatniego egzaminu ósmoklasisty, przeprowadzonego na podstawie obniżonych wymagań egzaminacyjnych. Będą one obowiązywać także podczas egzaminu w roku 2023[1].

Dane dotyczące liczby zadań i punktów na egzaminie w 2021 r.

Język polski

Matematyka

Język angielski

 • liczba zadań: 19, w tym otwartych 8, zamkniętych 11

•  maksymalna liczba punktów: 45, w tym:

–  32 p. za zadania otwarte (w tym wypracowanie za 20 p.)

– 13 p. za zadania zamknięte

• liczba zadań: 19, w tym otwartych 4, zamkniętych 15

•  maksymalna liczba punktów: 25, w tym:

– 10 p. za zadania otwarte

– 15 p. za zadania zamknięte

•  liczba zadań: 14, w tym otwartych 5, zamkniętych 9

• maksymalna liczba punktów: 55, w tym:

– 21 p. za zadania otwarte

– 34 p. za zadania zamknięte

•  średni oczekiwany poziom biegłości językowej: A2

W zadaniach zamkniętych uczeń wybiera odpowiedź spośród podanych, natomiast zadania otwarte polegają na samodzielnym sformułowaniu odpowiedzi.

Poniższe wykresy przedstawiają średnie wyniki uczniów w zakresie umiejętności sprawdzanych w 2022 roku na egzaminach z przedmiotów: język polski, matematyka, język angielski.

 

Język polski

Źródło: Osiągnięcia uczniów kończących VIII klasę szkoły podstawowej. Sprawozdanie za rok 2022. Egzamin ósmoklasisty. Język polski, Centralna Komisja Egzaminacyjna, Warszawa 2022.

 

 

Matematyka

Źródło: Osiągnięcia uczniów kończących VIII klasę szkoły podstawowej. Sprawozdanie za rok 2022. Egzamin ósmoklasisty. Matematyka, Centralna Komisja Egzaminacyjna, Warszawa 2022.

 

 

Język angielski

Źródło: Osiągnięcia uczniów kończących VIII klasę szkoły podstawowej. Sprawozdanie za rok 2022. Egzamin ósmoklasisty. Język angielski, Centralna Komisja Egzaminacyjna, Warszawa 2022.

 

Przedstawione wykresy pokazują, że:

  • obszarami najsłabiej wypadającymi w języku polskimkształcenie językowe (znajomość zagadnień gramatycznych) – w arkuszu cztery zadania sprawdzały umiejętności z tego zakresu – oraz tworzenie wypowiedzi pisemnych (streszczenia, zaproszenia, do wyboru: rozprawki lub opowiadania twórczego). Na niskie wyniki w zakresie wypowiedzi pisemnych wpłynęły trudności uczniów związane z używaniem niewystarczająco bogatego słownictwa oraz popełnione błędy językowe, ortograficzne i interpunkcyjne. Problematyczne było także formułowanie argumentów, posługiwanie się środkami retorycznymi i zachowanie spójności wypowiedzi.

    Choć obszar Kształcenie literackie i kulturowe wypadł najlepiej, tu trudność sprawiały uczniom zadania, które wymagały odczytania przenośnego znaczenia wyrazów (przysłów). Ósmoklasiści tracili też punkty z powodu nieuważnego czytania złożonych poleceń i udzielania częściowych odpowiedzi.

  • w matematyce szczególnej uwagi wymagają obszary wykorzystanie i interpretowanie reprezentacji oraz rozumowanie i argumentacja. Co ważne, dotyczą one umiejętności bardziej złożonych niż sprawność rachunkowa, a także wykorzystanie i tworzenie informacji. Na egzaminie w 2022 roku prawie 70% możliwych do zdobycia punktów dotyczyło wykorzystania i interpretowania reprezentacji oraz rozumowania i argumentacji (podobnie jak w roku 2021). Oczywiście poziom opanowania prostszych umiejętności matematycznych ma istotny wpływ na rozwiązywanie zadań bardziej skomplikowanych.

  • w języku angielskim najsłabiej wypadły zadania dotyczące znajomości środków językowych (sprawdzające znajomość gramatyki i słownictwa) oraz tworzenia wypowiedzi pisemnej (polegające na napisaniu wiadomości e-mail liczącej od 50 do 120 słów). Najtrudniejsze okazały się zadania otwarte (w których uczeń samodzielnie formułuje odpowiedzi), co wskazuje na bierną znajomość języka oraz tendencję do bezpośredniego przekładania w myślach zdań z języka polskiego na angielski i odwrotnie. Z przedstawionych danych wynika, że uczniowie rozumieją język na poziomie A2, ale nie potrafią świadomie go stosować i tworzyć w nim wypowiedzi.

Każdy ósmoklasista wymaga indywidualnego wsparcia, co można mu zapewnić poprzez zaproponowanie odpowiednich ćwiczeń. Dzięki temu łatwiej będzie mu pokonać trudności i opanować wiedzę. Poniższa tabela prezentuje propozycje działań, które wspierają rozwój umiejętności wymaganych na egzaminie ósmoklasisty.

Przedmiot

Proponowane działania

Język polski

• utrwalanie znajomości zagadnień gramatycznych z rzetelnych opracowań (ze szczególnym zwróceniem uwagi na funkcje składniowe wyrazów, zagadnienia z zakresu słowotwórstwa, umiejętność budowania różnorodnych typów wypowiedzeń, w tym z imiesłowami, i poprawnego stosowania w ich zapisie zasad interpunkcyjnych)

• ćwiczenia interpunkcyjne (poprawne stosowanie kropki, przecinka, cudzysłowu)

• wykonywanie zadań typu egzaminacyjnego wymagających korzystania z wiedzy gramatycznej

• utrwalanie znajomości zasad ortograficznych (istotne zwrócenie uwagi na poprawne zapisywanie tytułów lektur)

• analizowanie złożonych poleceń (dzielenie treści polecenia na krótsze fragmenty i ustalanie, czego się wymaga w odpowiedzi)

• wykonywanie ćwiczeń poszerzających zasób słownictwa (np. dopisywanie do danego wyrazu słów bliskoznacznych)

• ćwiczenie umiejętności poprawnego zapisywania dialogu

• ćwiczenia z wykorzystaniem tekstów dramatycznych, rozwijające umiejętność wyszukiwania informacji w tekście głównym i pobocznym, polegające na rozpoznawaniu typów komizmu

• pisanie krótkich wypowiedzi i wypracowań, a następnie ich sprawdzanie (wyrabianie nawyku autokorekty)

• wykonywanie zadań wymagających zestawienia tekstu z grafiką, plakatem lub obrazem (wskazywanie powiązań między zestawionymi dziełami)

• wykonywanie zadań wymagających argumentowania poprzez odwołanie się do treści lektur obowiązkowych

• utrwalanie znajomości treści i problematyki lektur z rzetelnych opracowań

Matematyka

• sprawdzanie, czy otrzymane wyniki spełniają warunki zadania (wyszukiwanie błędów rachunkowych, określanie sensowności wyniku)

• analizowanie zadania poprzez rysowanie opisanej w zadaniu sytuacji

• w razie trudności ze zrozumieniem zadania formułowanie pytań pomocniczych, np. co wiem? co mogę policzyć? co z tego wynika?

• rozwiązywanie zadań egzaminacyjnych z poprzednich lat i porównywanie swoich rozwiązań z przykładowymi

• wypracowanie dyscypliny czasowej poprzez trening w rozwiązywaniu arkuszy w czasie 100 minut

Język angielski

• powtarzanie zagadnień gramatycznych z rzetelnych opracowań oraz wykonywanie ćwiczeń egzaminacyjnych ze zwróceniem uwagi na sprawdzane zagadnienie (tak aby uczeń wiedział, co jest testowane)

• nauka słówek

• wykonywanie ćwiczeń poszerzających zasób słownictwa

• trening w postaci rozwiązywania zadań typu egzaminacyjnego, sprawdzający rozumienie ze słuchu (nauka uważnego czytania poleceń, dwukrotne odsłuchiwanie nagrania w celu rozwijania umiejętności eliminowania mylących odpowiedzi oraz wskazywania poprawnych)

• ćwiczenia w pisaniu krótkich wypowiedzi (nauka planowania, gromadzenia potrzebnych słów i zwrotów oraz przekazywania dwóch prostych informacji wyszczególnionych w podpunktach polecenia)

Aby wesprzeć uczniów w przygotowaniach do egzaminu, dobrze jest sięgać po metody i formy nauki, które będą rozwijały uczniowską samodzielność poznawczą, pomysłowość i kreatywność. W tym celu warto na przykład rozwiązywać arkusze zadań ze strony Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, zwłaszcza te dostosowane do wymagań egzaminacyjnych.

W wypadku matematyki można także skorzystać z wcześniejszych arkuszy z lat 2019 i 2020. Choć nie są one dostosowane do obecnych wymagań, zawierają jedynie po 3–4 zadania wykraczające poza obowiązujące zagadnienia. Są one jednak dobrym materiałem ćwiczeniowym przed majowym egzaminem, ponieważ niektóre zadania wykraczające poza wymagane treści można rozwiązać metodami, które zostały ujęte w obecnych wymaganiach egzaminacyjnych.

Rzetelnym źródłem wiedzy są cenione przez nauczycieli repetytoria z serii Teraz egzamin ósmoklasisty. Zawierają one nie tylko niezbędną teorię, lecz także zadania typu egzaminacyjnego (wraz z odpowiedziami, w wypadku matematyki – pełne rozwiązania wszystkich zadań umieszczono pod kodami QR). Taki układ treści w publikacjach pozwala w praktyczny sposób ocenić, na ile uczeń opanował wiedzę i umiejętności. Cennym uzupełnieniem repetytoriów są arkusze egzaminacyjne Teraz egzamin ósmoklasisty, które zostały przygotowane z myślą o uczniach zdających egzamin dostosowany do wymagań egzaminacyjnych. Pracując z nimi, uczeń może opanować strategie rozwiązywania zadań, poznać swoje mocniejsze oraz słabsze strony, nadrobić zaległości i w rezultacie skutecznie przygotować się do swojego pierwszego ważnego egzaminu. Ponadto warto też zachęcić uczniów do śledzenia na Facebooku profilu Teraz egzamin ósmoklasisty, na którym można znaleźć aktualności egzaminacyjne, a także uzyskać odpowiedzi na pytania związane z egzaminem.

[1] Wymagania egzaminacyjne opublikowano w aneksach do informatorów o egzaminie ósmoklasisty, a z ich treścią można się zapoznać na stronie Centralnej Komisji Egzaminacyjnej: https://cke.gov.pl/egzamin-osmoklasisty/informatory/.


Pobierz prezentację