Zmiany wymagań egzaminacyjnych, obowiązujące na maturze w roku 2023 i 2024, dotyczą wyłącznie wymagań szczegółowych na etapie szkół ponadpodstawowych w zakresie rozszerzonym.
Mając na uwadze fakt, że podstawa programowa oraz praktyka nauczania historii w szkołach jest skoncentrowana na dziejach cywilizacji zachodniej, ze szczególnym uwzględnieniem historii Polski, z wymagań zostały usunięte te treści, które dotyczyły dziejów innych obszarów cywilizacyjnych, pojawiające się jedynie epizodycznie albo w związku z wydarzeniami i procesami zachodzącymi w przywołanym kręgu Polski i Zachodu.
Nie pominięto istotnych obszarów, epok i zagadnień, których brak mógłby zaburzyć rozumienie procesów historycznych, jednak zostały usunięte zapisy dotyczące szczegółowej faktografii. Wykreślono również zapisy, które wymagały synchronizacji najważniejszych wydarzeń z historii Polski z wydarzeniami europejskimi, ponieważ m.in. opanowanie tzw. myślenia historycznego, przy braku interakcji między nauczycielami a uczniami (w związku z sytuacją zdalnego nauczania) i ograniczeniu przygotowań do indywidualnej pracy uczniów, sprowadzałoby się do pamięciowego przyswojenia tych powiązań.
Ze względu na opisane powyżej przesłanki zostały usunięte także zapisy tych wymagań, które sprawdzały znajomość historii historiografii, np. umiejętność analizy i interpretacji konkretnych tekstów lub poglądów ich autorów.
Warto również nadmienić, że szereg usuniętych z podstawy programowej wymagań szczegółowych miał charakter ocenny, tzn. odnosił się do subiektywnych spostrzeżeń ucznia. Ma to w procesie lekcyjnym niezwykłą wartość, ale w sytuacji egzaminu maturalnego jest trudne do zweryfikowania. Z zakresu wymagań wyeliminowano również te, które mają charakter zbyt szczegółowej, tzn. nazbyt faktograficznej, opowieści o przeszłości. Stąd zostały usunięte te wymagania, które koncentrowały się na szczegółowym przebiegu wojen czy innych konfliktów. Nadal jednak podczas nauki trzeba uwzględniać znajomość przyczyn i następstw wydarzeń.
Na egzaminie maturalnym uczniowie nie spotkają się zatem z zadaniami, które będą zmuszać ich do synchronizacji wydarzeń z dziejów powszechnych oraz historii Polski, nie będą sprawdzani ze znajomości szczegółowego przebiegu wojen, a także nie będą konfrontowani z konkretnymi (zapisanymi w podstawie programowej) tekstami źródłowymi. Zadaniem maturzystów będzie głównie to, by funkcjonalnie wykorzystali swoją wiedzę historyczną i umiejętnie – ze znajomością istoty rzeczy – odpowiadali na sproblematyzowane pytania. Warto przy tym pamiętać, że w wypracowaniu maturalnym umiejętność synchronizacji różnych wydarzeń i ich aspektów jest konieczna.
