Egzamin ósmoklasisty 2022 z języka polskiego. Na ile dobrze sprawdzał umiejętności i wiedzę?

Na tegorocznym, czwartym już egzaminie ósmoklasisty z języka polskiego obowiązywały wymagania egzaminacyjne, które zostały wprowadzone w związku z nauczaniem zdalnym spowodowanym sytuacją pandemiczną.

Wymagania egzaminacyjne szczegółowo określają zakres treści wymaganych na egzaminie – wiedzę, umiejętności oraz znajomość lektur obowiązkowych – które sprawdzane są zadaniami egzaminacyjnymi.

Arkusz standardowy – dla uczniów bez dysfunkcji oraz uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się – zawierał 19 zadań. Za poprawne rozwiązanie wszystkich zadań można było uzyskać maksymalnie 45 punktów. Arkusz składał się z dwóch części. Pierwsza część zawierała 18 zadań zbudowanych wokół dwóch tekstów źródłowych: utworu literackiego (fragmentu Zemsty Aleksandra Fredry) oraz tekstu nieliterackiego (fragment tekstu Pochwała przyjaźni Andrzeja Kojdera).

Zamieszczony w arkuszu fragment Zemsty jest charakterystycznym i jednym z najbardziej znanych fragmentów lektury, dlatego zadania skupione wokół tego fragmentu nie powinny sprawić uczniom kłopotu. Zadania 1.–4. wymagały pracy z przytoczonym fragmentem, a zadania 5.–7. sprawdzały znajomość i problematykę lektury, w tym rodzaje komizmów. Kłopotliwe mogło okazać się zadanie 7., w którym uczniowie – na podstawie przytoczonych fragmentów oraz podanych kadrów z filmu, mieli określić najbardziej, według nich, komiczną sytuację i uzasadnić swój wybór dwoma rodzajami komizmu.

Drugi tekst źródłowy – fragment tekstu nieliterackiego o przyjaźni – nie powinien sprawić uczniom problemów w odbiorze oraz zrozumieniu jego sensu. Zadania 11. –15. odnosiły się do zamieszczonego fragmentu tekstu i polegały na jego streszczeniu, wyszukiwaniu informacji, wyjaśnianiu sensów przenośnych i uzasadnianiu zajętego stanowiska. Zadania te sprawdzały umiejętności typowe dla egzaminu ósmoklasisty, dlatego mogły okazać się łatwe.

Problematycznym zadaniem dla uczniów mogło być zadanie 8., wymagające operacji złożonych i wykonania wielu czynności. Uczniowie musieli wybrać lekturę obowiązkową – inną niż Zemsta – która potwierdza trafność stwierdzenia Zgoda buduje, niezgoda rujnuje, podać tytuł tej lektury oraz jej bohaterów, których zachowanie jest potwierdzeniem trafności tego stwierdzenia i uzasadnić swój wybór sytuacją z tej lektury, ilustrującą argumentację. Już sama konstrukcja polecenia mogła sprawić uczniom kłopoty.

 

Zaskoczeniem na tegorocznym egzaminie okazały się przede wszystkim dwa zadania: 10. oraz 17.1. Zadanie 10. sprawdzało znajomość zasad interpunkcyjnych i choć umiejętności te sprawdzane są bardzo często w arkuszu egzaminacyjnym, to pewnym zaskoczeniem okazała się forma zadania (zadanie otwarte) – tym razem uczniowie samodzielnie musieli wstawić poprawnie trzy brakujące przecinki, aby otrzymać 1 punkt. Dla tegorocznych ósmoklasistów nową konstrukcję miało również zadanie 17.1., w którym należało wskazać aż trzy poprawne odpowiedzi.

Pewne trudności mogły również sprawić uczniom zadania sprawdzające wiedzę z gramatyki: zadanie 9. (części zdania) oraz zadanie 17. (części mowy i słowotwórstwo).

 

Typowe były zadania 18. i 19. W zadaniu 18. uczniowie musieli napisać zaproszenie - jest to jedna z dwóch form, które do tej pory pojawiały się na egzaminie, w dodatku polecenie do tego zadania jest zbudowane ze stałych elementów. W zadaniu 19., zgodnie z wymaganiami egzaminacyjnymi, uczniowie wybierali jeden z tematów: rozprawkę lub opowiadanie (formy te były znane uczniom). Uczniowie mogli samodzielnie wybrać lektury i sięgnąć do utworów, które rzeczywiście przeczytali i dobrze znali – lektura nie była narzucona. Tematy wypracowań okazały się dość typowe, temat rozprawki dotyczył rozważenia stwierdzenia Z przyjacielem łatwiej pokonywać trudności. W argumentacji uczeń musiał odwołać się do lektury obowiązkowej oraz innego utworu literackiego, w obu przypadkach uczeń samodzielnie dokonywał wyboru. W opowiadaniu uczeń musiał przedstawić przygodę, którą przeżył z bohaterem lektury obowiązkowej, i uświadomił sobie, że warto było przenieść się do świata przedstawionego tej lektury.

Tegoroczny arkusz nie powinien sprawić trudności. Egzamin ósmoklasisty 2022 sprawdzał wiedzę i typowe umiejętności uczniów kończących szkołę podstawową.