Próbny egzamin ósmoklasisty z Nową Erą to doskonały sposób na diagnozę egzaminacyjnych bolączek. Listopadowy egzamin z języka angielskiego jasno wskazał mocne i słabe strony uczniów, co pozwala nauczycielom spokojnie zaplanować pracę w nadchodzących tygodniach.
Dlaczego diagnoza jest ważna?
Diagnozowanie jest niezbędnym elementem procesu edukacyjnego oraz jest kluczowe podczas przygotowań do egzaminu ósmoklasisty. Może przybrać różne formy, w tym formę egzaminu próbnego z języka nagielskiego tak, jak w przypadku diagnozy wydawnictwa Nowa Era, które zadbało aby arkusz odzwierciedlał aktualne wymagania egzaminacyjne wynikające z uszczuplonej podstawy programowej. Zalety diagnozy to:
- rozpoznanie aktualnego poziomu wiedzy i umiejętności uczniów,
- rozpoznanie obszarów sprawiających trudności,
- obserwacja postępów edukacyjnych uczniów,
- zaznajomienie uczniów z formułą egzaminu, jego przebiegiem i procedurami.
Analiza egzaminu próbnego z języka angielskiego – jakie trudności napotykają uczniowie?
- Analiza wyników próbnego egzaminu wykazuje szereg trudności, które uczniowie napotykają podczas rozwiązywania zadań z języka angielskiego. Wśród głównych problemów wymienia się:problemy ze zrozumieniem angielskich wyrażeń, zdań, fragmentów tekstu,
- problemy ze zrozumieniem synonimów,
- problemy ze zrozumieniem kontekstu wypowiedzi,
- dostrzeganie logicznych powiązań między poszczególnymi elementami tekstu,
- nieznajomość niektórych zagadnień gramatycznych.
Analizując poszczególne zadania i wyniki uzyskane w nich przez uczniów, można także zauważyć inne problemy, niepowiązane bezpośrednio z podstawą programową. Chodzi o niedokładne czytanie poleceń do zadań a także poszczególnych pytań w zadaniach ze słuchania i czytania, jak również tzw. „multitasking” czyli wykonywanie kilku czynności jednocześnie, co jest konieczne choćby w zadaniu otwartym ze słuchania. Można też stwierdzić, że uczniowie mają problem z pewnymi zagadnieniami gramatycznymi np. z czasem Present Perfect, trybami warunkowymi, kolokacjami.
Problemy z dystraktorami
Dystraktory, czyli dodatkowe, poboczne informacje pojawiające się w zadaniach bywają dla młodzieży bardzo mylące. Natłok informacji w tekście czy nagraniu sprawa, że zdającemu trudno jest wychwycić kluczową informację. Ponad to warto podkreślić, że w dystraktorach często używane są wyrazy bądź wyrażenia, które następnie umieszcza się w nieprawidłowych odpowiedziach.
Trudności w zadaniach ze słuchania na egzaminie z angielskiego
Pewną trudność może stanowić długość zadań ze słuchania – od 20 min. do 23 min., co stanowi nawet 20% czasu całego egzaminu. Dla uczniów z deficytem uwagi, nadpobudliwych ruchowo, łatwo odczuwającym stres, zadania, gdzie przez tak długi okres czasu należy być całkowicie skoncentrowanym, aby mieć szansę na zdobycie punktów, może okazać się zbyt dużym wyzwaniem i drogą przez mękę. Może się zdarzyć, że uczeń straci zainteresowanie zadaniem i go nie wykona lub zajmie się kolejnymi ćwiczeniami w arkuszu mimo, iż słuchanie nie dobiegło jeszcze końca.
Jak efektywnie pracować z arkuszem z języka angielskiego na egzaminie ósmoklasisty?
Jest kilka aspektów w tym temacie, na które należy zwrócić uwagę młodzieży.
- Czas egzaminu z języka angielskiego.
W 2025 roku został on wydłużony do 110 minut, ale, tak jak zostało wspomniane wcześniej, około 20 minut zajmuje słuchanie. To zostawia 90 minut na wykonanie pozostałych ćwiczeń. Kluczowe jest, aby uczeń pracował z arkuszem efektywnie i zgodnie ze swoimi możliwościami. Zdający mają tendencję do nadmiernego skupiania się na zadaniach, które są dla nich trudne, a więc pochłaniają najwięcej czasu. To poważny błąd. Należy zacząć od najprostszych rzeczy tak aby zagwarantować sobie już na początku jak najwięcej punktów.
- Praca we własnym tempie.
Nie należy zwracać uwagi na inne osoby i denerwować się faktem, że już skończyły czy robią dalsze zadania. Każdy pracuje na miarę swoich możliwości, wykonując zadania wg własnych preferencji. Nie ma obowiązku rozwiązywania ćwiczeń po kolei dlatego to, że ktoś pisze wypracowanie, nie oznacza automatycznie, że kończy już egzamin.
- Czytanie poleceń ze zrozumieniem.
Istotne jest czytanie poleceń, gdyż „rutynowe” rozwiązywanie zadań może kosztować sporo punktów. Uczeń może zaznaczać w arkuszu słowa czy fragmenty, które wg niego są ważne jeśli pomoże mu to w rozwiązaniu ćwiczenia. Ponieważ nie przyznaje się punktów karnych, absolutnie niedopuszczalne jest zostawienie jakiegoś przykładu bez odpowiedzi. Należy też upewnić się, że wszystkie odpowiedzi zostały przeniesione na kartę odpowiedzi.
Diagnoza i jej wyniki – jak zaplanować skuteczne powtórki?
Diagnozowanie jest niezbędne do zaplanowania dalszej pracy. Choć próbne egzaminy z języka angielskiego są doskonałą formą diagnozy edukacyjnej, nie są jedynym narzędziem w rękach nauczyciela.
- Każdą kartkówkę, sprawdzian czy odpowiedź ustną można potraktować jak diagnozę wskazującą mocne i słabe strony uczniów.
- Codzienna obserwacja grupy także dostarcza cennych informacji.
- Warto także pytać samych uczniów, jak oceniają swoje umiejętności i wiedzę, co chcieliby powtórzyć, na czym się skupić. Młodzież nie zawsze potrafi precyzyjnie określić swoje potrzeby używając ogólnych terminów takich jak „gramatyka” czy „czasy” i to rolą nauczyciela jest pomoc w odkryciu ich realnych potrzeb. Świetnym źródłem informacji i inspiracją do zaplanowania powtórek są arkusze egzaminacyjne z języka angielskiego z poprzednich lat. Wprawne oko nauczyciela bez problemu dostrzeże często powtarzające się konstrukcje gramatyczne, zwroty i słówka. Regularna praca z arkuszami pozwala także młodzieży przyzwyczaić się do formy egzaminu i pracy pod dyktando czasu. Stałym elementem okresu bezpośrednich przygotowań powinno być ćwiczenie strategii egzaminacyjnych.
Różnorodność powinna cechować każdy plan powtórek. Monotonne wykonywanie ćwiczeń w repetytorium szybko zdemotywuje nawet najwytrwalszych.
Obecnie mamy dziesiątki możliwości: internetowe quizy z różnymi wersjami rozgrywek, narzędzia generujące gotowe karty pracy, krzyżówki, wykreślanki. Można powtarzać tworząc mapy myśli, sketchnotki czy lapbooki.
Podsumowując, cechami skutecznych powtórek są:
- planowanie ich zgodnie z realnymi potrzebami klasy,
- rozsądne rozłożenie powtórek w czasie,
- regularność,
- różnorodność.
Skuteczna motywacja uczniów do nauki przed egzaminem ósmoklasisty z angielskiego
Nie ma złotego środka w kwestii motywacji młodzieży, ale jest za to zasada, która powinna przyświecać nam wszystkim. „Practice makes progress” oznacza, że ćwiczenia dają postępy, a to jest przecież najważniejsze. Błędy są potrzebnym elementem procesu uczenia się. Nie ma sensu ich stygmatyzować. O wiele lepiej jest pogodzić się z nimi, zaakceptować i wyciągnąć z nich lekcje.
Prostymi sposobami na motywację są:
- chwalenie za każdy, choćby najmniejszy postęp,
- dostrzeganie starań i zaangażowania,
- wyznaczanie realnych do osiągnięcia celów,
- pokazywanie uczniowi, ile już potrafi.
Aby motywacja była skuteczna, musi jej towarzyszyć dobre samopoczucie emocjonalne. Długotrwały stres na pewno nie pomoże w przygotowaniach czy uzyskaniu dobrych wyników.
Rolą i nauczyciela i rodzica będzie wspieranie dziecka w zachowaniu zdrowej równowagi między nauką a odpoczynkiem. Zresztą, jedno i drugie można połączyć np. oglądając ulubione seriale bez lektora, słuchając podcastów czy oglądając tutoriale na uciekawy temat w języku angielskim.
Aby uniknąć przedegzaminacyjnego stresu warto odciąć się od szumu informacyjnego już kilka dni wcześniej. Słuchanie o egzaminacyjnych przeciekach czy pewniakach będzie potęgować stres, gdyż uczeń będzie czuł przymus do ciągłego uczenia się. Powtarzanie na dzień przed egzaminem również może mieć negatywne skutki, bo zamiast upewnić się, że wszystko jest w porządku, uczeń zauważy tylko to, czego nie potrafi. Bezpośrednio przed testem warto zadbać o odpowiednio długi sen i zjeść śniadanie aby nie doprowadzić do problemów żołądkowych, zmęczenia i dekoncentracji.
Diagnoza – podsumowanie
Wyniki diagnozy powinny stanowić podstawę do zaplanowania dalszej pracy z uczniami, ale należy również uwzględnić sugestie samych uczniów i własne spostrzeżenia. Kluczem do sukcesu jest efektywne wykorzystanie wyników próbnego egzaminu oraz systematyczna praca z arkuszami egzaminacyjnymi. Dobre przygotowanie uczniów do egzaminu ósmoklasisty z języka angielskiego wymaga regularnych powtórek, motywacji oraz wsparcia emocjonalnego.