Dotacja jest odrębnie rozliczana i musi zostać wykorzystana wyłącznie na zaspokojenie specjalnych potrzeb edukacyjnych. Mogą z niej skorzystać między innymi:

• przedszkola i szkoły ogólnodostępne;
• przedszkola, oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych;
• szkoły lub oddziały integracyjne;
• przedszkola i szkoły lub oddziały specjalne;
• ośrodki prowadzące zajęcia rewalidacyjno-kompensacyjne;
• niesamorządowe przedszkola, szkoły oraz placówki prowadzące wczesne wspomaganie rozwoju dziecka lub zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze;
• jednostki prowadzące inne formy wychowania przedszkolnego;
• niesamorządowe szkoły publiczne z oddziałami przedszkolnymi;
• niesamorządowe szkoły publiczne;
• szkoły niepubliczne;
• niesamorządowe przedszkola prowadzące zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze.

Środki mogą być wykorzystane wyłącznie na kształcenie specjalne i należy je dokładnie rozliczyć.

 

Na jakiej podstawie?

Dotacja otrzymana na uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego może zostać wykorzystana wyłącznie na pokrycie wydatków dotyczących tych uczniów i związanych z realizacją zadań wynikających z zaleceń zawartych w:

• orzeczeniach o potrzebie kształcenia specjalnego;
• orzeczeniach o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych;
• indywidualnych programach zajęć, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 7 ust. 3 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego;
• indywidualnych programach edukacyjno-terapeutycznych, o których mowa w art. 127 ust. 3 ustawy Prawo oświatowe oraz zapewnieniu warunków ich realizacji.

Do rozliczenia dotacji udzielanych z budżetu jednostki samorządu terytorialnego zastosowanie mają przepisy art. 251 i 252 ustawy o finansach publicznych. Wykorzystanie dotacji następuje przez zapłatę za zrealizowane zadania, na które dotacja została udzielona, z rachunku bankowego szkoły, przedszkola lub placówki, na który wpłynęła.

Zasady ponoszenia i rozliczania wydatków w odniesieniu do przedszkoli, szkół i placówek oświatowych specjalnych nie uległy zmianie. W przypadku przedszkoli specjalnych, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych specjalnych, szkół specjalnych, młodzieżowych ośrodków wychowawczych, ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych, specjalnych ośrodków wychowawczych, specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych wydatki te były wskazane w art. 35 ust. 1 ustawy i już wcześniej mogły być finansowane z dotacji.

 

Indywidualnie obliczana kwota

W przypadku szkół niebędących szkołami specjalnymi limit wydatków na realizację innych zadań ponoszonych w ramach dotacji przekazanej na uczniów niepełnosprawnych obliczany jest indywidualnie dla każdej szkoły. Podstawą staje się tu wskaźnik W_inne określony wzorem zawartym w art. 35 ust. 5 pkt 4 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych.

Wysokość tej kwoty można obliczyć dopiero po zamknięciu roku budżetowego, z uwagi na to, że wzór uwzględnia następujące zmienne:

W – czyli wydatki, o których mowa w art. 35 ust. 1, poniesione w roku budżetowym w tej szkole. Chodzi tu o wszystkie wydatki szkoły, sfinansowane również ze środków własnych, innych niż dotacja. Co do zasady, mogą to być tylko te wydatki, które kwalifikują się do rozliczenia w ramach dotacji, nie będą więc zaliczone do nich np. wydatki inwestycyjne na rozbudowę budynku szkoły. Wartość wskaźnika W wprowadzana będzie przez organ prowadzący na początku kolejnego roku budżetowego, jeszcze przed dokonaniem rozliczenia dotacji otrzymanej w roku ubiegłym. Dopiero po wprowadzeniu kwoty wydatków W będzie możliwe obliczenie górnego limitu „wydatków innych” ponoszonych na uczniów niepełnosprawnych;

dane subwencyjne użyte we wzorze – SSI, SSIN, SON, SONN – dotyczą subwencji, jaka przewidziana jest w roku budżetowym na uczniów z orzeczeniami, bez uwzględniania wag subwencyjnych dotyczących ich niepełnosprawności, oraz na uczniów bez orzeczeń w oddziałach integracyjnych;

SSI – kwotę przewidzianą w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostki samorządu terytorialnego na uczniów oddziałów specjalnych i oddziałów integracyjnych w tej szkole;

SSIN – kwotę przewidzianą w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostki samorządu terytorialnego na uczniów zorzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego oddziałów specjalnych i oddziałów integracyjnych tej szkoły, w zakresie wynikającym z posiadania przez tych uczniów orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego;

SON – kwotę przewidzianą w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostki samorządu terytorialnego na uczniów zorzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego oddziałów niebędących oddziałami specjalnymi albo oddziałami integracyjnymi i uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych w tej szkole;

SONN – kwotę przewidzianą w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostki samorządu terytorialnego na uczniów zorzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego oddziałów niebędących oddziałami specjalnymi albo oddziałami integracyjnymi i uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych w tej szkole, w zakresie wynikającym z posiadania przez tych uczniów oraz uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego lub orzeczeń o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych;

S – kwotę części oświatowej subwencji ogólnej przewidzianą dla jednostki samorządu terytorialnego na uczniów i uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych w tej szkole.

W przypadku szkół niepublicznych subwencja, o której mowa we wzorze, równa się przekazywanej dotacji.

 

Rozliczanie otrzymanych środków

Katalog wydatków, jakie placówka może ponieść na rzecz uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, jest otwarty. Powinien zostać określony indywidualnie dla danej placówki, z uwzględnieniem specyfiki organizacji kształcenia specjalnego.

Wydatki mogą dotyczyć wszystkiego co niezbędne, aby jednostka oświatowa mogła realizować zadania wynikające z zaleceń zawartych w orzeczeniach o potrzebie kształcenia specjalnego, orzeczeniach o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, indywidualnych programach zajęć, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 7 ust. 3 Ustawy z 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego oraz w indywidualnych programach edukacyjno-terapeutycznych, o których mowa w art. 127 ust. 3 ustawy – Prawo oświatowe.

Innymi słowy są to wydatki, które powstały w związku z przyjęciem uczniów z niepełnosprawnościami. Mogą być to koszty np. zatrudnienia nauczyciela wspomagającego, pedagoga, pomocy nauczyciela dla ucznia niepełnosprawnego, zakupu pomocy dydaktycznych dla dzieci niepełnosprawnych, dostosowania toalety w związku z przyjęciem do placówki dziecka niepełnosprawnego i inne. Podstawą do kwalifikowania wydatku jest ocena tego, czy fakt jego poniesienia wynika bezpośrednio z przyjęcia do placówki dziecka z orzeczeniem.

 

W opinii ministerstwa Fragment pisma MEN znak DWKI-WSPE.4035.329.2019.LJK z 11 maja 2019 r.: (…) przepisy art. 35 ust. 5 Ustawy z 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz.U. poz. 2203 ze zm.) w sposób precyzyjny wskazują, że na wydatki ponoszone w ramach dotacji otrzymanej na wychowanka z niepełnosprawnością składają się: wydatki na realizację zadań wynikających z zaleceń zawartych w orzeczeniach o potrzebie kształcenia specjalnego, orzeczeniach o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, indywidualnych programach zajęć i indywidualnych programach edukacyjno-terapeutycznych oraz zapewnienie warunków ich realizacji; wydatki na realizację zadań innych, w wysokości niezbędnej dla realizacji zadań tych placówek wychowania przedszkolnego w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym profilaktyki społecznej, w odniesieniu do uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego lub uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych. W opinii Ministerstwa to organ prowadzący powinien samodzielnie określić sposób wyodrębniania wydatków na zadania oświatowe podejmowane w związku z realizacją zadań wynikających z organizacji kształcenia specjalnego oraz na organizację zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, w celu rozliczenia się z otrzymywanej dotacji. Ministerstwo podkreśla, iż przyjęta przez organ prowadzący metoda musi być adekwatna do specyfiki funkcjonowania danej jednostki i powinna umożliwiać właściwe przyporządkowanie wydatków na cele wskazane w ustawie. Jak sugeruje Ministerstwo, jedną z metod, w przypadku niektórych wydatków, może być metoda uwzględniająca proporcję liczby dzieci niepełnosprawnych do wszystkich dzieci w jednostce. Jednakże dobór metody oszacowania tych wydatków powinien zostać dokonany indywidualnie dla danej placówki, z uwzględnieniem specyfiki organizacji kształcenia specjalnego.

 

Dotacja na zakup pomocy w ramach kształcenia specjalnego

Ustawa o finansowaniu zadań oświatowych wskazuje wprost, że środki z dotacji na organizację kształcenia specjalnego przeznaczone są nie tylko na opłacenie wynagrodzenia nauczyciela wspomagającego, lecz także na zakup pomocy dydaktycznych dla uczniów.

Środkami dydaktycznymi są wszelkiego rodzaju instrumenty wykorzystywane w procesie dydaktycznym, przedmioty i urządzenia techniczne, których zadaniem jest dostarczanie uczniom różnorodnych bodźców oddziałujących na ich zmysły (wzrok, słuch, dotyk), umożliwiające uczniom poznawanie rzeczywistości w sposób bezpośredni lub pośredni, np.:

• książki i inne zbiory biblioteczne,
• tablice interaktywne,
• programy dydaktyczne,
• komputerowe programy edukacyjne,
• licencje na oprogramowanie służące do wykorzystywania na zajęciach lekcyjnych,
• komputery z oprogramowaniem na terapię zajęciową,
• scenariusze zajęć i zabaw na płycie CD, jak również ich aktualizacje.

W rozliczeniu dotacji placówki oświatowe zobowiązane są do wykazania poprzez odpowiednie opisanie faktur, że poniesione wydatki zostały przeznaczone wyłącznie na realizację zadań wynikających z zaleceń zawartych w orzeczeniach o potrzebie kształcenia specjalnego, orzeczeniach o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych i w indywidualnych programach zajęć.

 

Z orzecznictwa Dla udzielającego dotacji jej wykorzystanie zgodnie z przeznaczeniem następuje wówczas, kiedy może ten fakt stwierdzić na podstawie stosownych dokumentów, w przeciwnym wypadku brak jest podstaw do takiego uznania.Wyrok WSA w Warszawie z 19 lipca 2012 r., sygn. akt V SA/Wa 1102/12

Podstawa prawna:
Ustawa z 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2203 ze zm.)

 

ZOBACZ RÓWNIEŻ:

Webinarium z Ewą Czechowicz "Subwencja a dotacja na dzieci z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego"