Wyobraź sobie, że przygotowując lekcję laboratorium chemicznego, nie musisz myśleć o probówkach, menzurkach, zlewkach, substancjach i odczynnikach. Albo wyjaśniając swoim uczniom funkcjonowanie układu oddechowego, zabierasz ich do wnętrza organizmu człowieka. Brzmi jak pomysł niemożliwy do zrealizowania? A jednak! Z pomocą okularów interaktywnych zorganizujesz atrakcyjną lekcję bez większego wysiłku. Na czym polega działanie gogli VR i dlaczego nie należy się ich obawiać?
Czym są okulary interaktywne?
Okulary interaktywne to specjalne gogle, które po założeniu przenoszą użytkownika do wirtualnej rzeczywistości. Sprzęt ten zyskał ogromną popularność w świecie gier, ale z powodzeniem jest wykorzystywany również w innych obszarach – medycynie, biznesie i edukacji.
Uczniowie korzystający z okularów interaktywnych mają możliwość zobaczenia z bliska różnych przedmiotów, zjawisk czy miejsc. Mogą to być przestrzenne figury geometryczne, trójwymiarowy model ciała, a nawet laboratorium chemiczne, w którym przeprowadzane są wirtualne doświadczenia. Zakres zastosowania gogli VR jest bardzo szeroki, dzięki czemu każdy nauczyciel może realizować podstawę programową z ich użyciem.
Przykładowo: Szkoła Podstawowa nr 100 w Krakowie zorganizowała lekcję chemii w Wirtualnym Laboratorium Chemicznym Empiriusz. Jeden uczeń przeprowadzał eksperymenty, korzystając z wirtualnych przyrządów i substancji, a reszta klasy mogła obserwować przebieg doświadczenia na ekranie. Zajęcia okazały się na tyle atrakcyjne i wartościowe dla uczniów, że szkoła postanowiła zakupić podobny sprzęt na lekcje biologii i matematyki [1].
Jak działają okulary VR?
Gogle VR oddziałują na wzrok poprzez wyświetlanie różnych obrazów na ekranie podzielonym na dwie części lub dwóch oddzielnych ekranach. Taka kombinacja pozwala uzyskać efekt 3D, który po odcięciu zmysłu wzroku od bodźców zewnętrznych przenosi ucznia do zupełnie innego świata. Dodatkowo w urządzeniu znajdują się czujniki rejestrujące ruch głowy, dzięki czemu wyświetlane obrazy mogą się zmieniać.
Wirtualna rzeczywistość stworzona przez gogle VR jest przekazywana z komputera nauczyciela. Oznacza to, że ma on pełną kontrolę nad tym, jakie materiały pokazują się uczniom w trakcie lekcji.
Ciekawym dopełnieniem okularów interaktywnych są kontrolery, które dają użytkownikom możliwość wpływu na wirtualny świat. Przykładem jest Wirtualne laboratorium Empiriusz. Nowoczesna technologia pozwala uczniowi na przeprowadzanie doświadczeń w laboratorium chemicznym, obserwację figur geometrycznych oraz “wejście” do poszczególnych narządów ludzkiego organizmu. To sposób na wyjątkowo atrakcyjne i skuteczne lekcje matematyki, chemii i biologii.
Oto przykładowe funkcje interaktywne Wirtualnego laboratorium Empiriusz:
- poruszanie się po laboratorium chemicznym,
- sięganie po probówki i odczynniki,
- przeprowadzenie wirtualnych eksperymentów zgodnie z instrukcją,
- przybliżanie, oddalanie i obracanie figur geometrycznych,
- tworzenie przekrojów brył,
- zaznaczanie przekątnych,
- obejrzenie narządów ludzkich od środka,
- zmiana perspektyw podczas obserwacji modelu 3D ludzkiego ciała.
Nauczyciele i rodzice mają niekiedy obawy dotyczące tego, że korzystanie z okularów VR wpływa niekorzystnie na błędnik. Nieprawidłowe użytkowanie urządzenia może spowodować objawy podobne do tych, które daje choroba lokomocyjna. Dlatego tak ważne jest, by podczas lekcji przestrzegać określonych zasad. Problemy z błędnikiem nie pojawią się w trakcie krótszych sesji VR, trwających do 15 minut. Ponadto należy pamiętać, że ze sprzętu powinny korzystać tylko te osoby, które nie mają przeciwwskazań lekarskich.
Czy warto korzystać z okularów interaktywnych w szkole?
Lekcje z wykorzystaniem okularów interaktywnych nie tylko są ciekawe dla uczniów, lecz także wpływają korzystnie na proces zdobywania i utrwalania wiedzy. Naukowcy z uczelni Tecnologico de Monterrey przeprowadzili badania, podczas których zapytali uczniów o ocenę wartości stosowania wirtualnej rzeczywistości podczas zajęć z matematyki [2]. Zdecydowana większość ankietowanych – aż 90% – przyznała, że interaktywne gogle pomogły im w nauce. Uczniowie lepiej zrozumieli zagadnienia związane z trójwymiarowymi wektorami, ich położeniem i znaczeniem kątów między nimi.
Co więcej, ponad 75% uczniów wzięłoby udział w sesjach VR, nawet jeśli te nie byłyby wliczone do ocen. Z kolei 65% chętnie pracowałoby na poznanych materiałach podczas dodatkowych laboratoriów. Oznacza to, że nowoczesne technologie zwiększają motywację uczniów do nauki.
Dla szkoły jest to także szansa na zorganizowanie ciekawych i jednocześnie… tanich lekcji. Dzięki goglom VR można się przenieść do miejsc, które do tej pory były nieosiągalne ze względu na koszty wyjazdu. Ponadto wirtualna rzeczywistość wiąże się także z oszczędnością czasu. Przykładowo: nauczyciel chemii może częściej prowadzić zajęcia laboratoryjne, ponieważ ich organizacja jest szybsza i sprawniejsza, a po zakończeniu eksperymentów nie trzeba czyścić akcesoriów.
Podsumowując, wbrew pozorom korzystanie z okularów interaktywnych nie jest trudne. Ich stosowanie nie sprawia problemów ani uczniom, ani nauczycielom. Przeniesienie się do wirtualnego świata jest atrakcyjną i skuteczną formą przekazywania wiedzy, która pozwala lepiej zrozumieć wiele zagadnień uwzględnionych w podstawie programowej. Dodatkowym sposobem na zwiększenie skuteczności procesu nauczania przy pomocy VR są kontrolery – dzięki nim uczniowie mogą wpływać na otaczającą ich wirtualną rzeczywistość.
Źródła:
[1] https://www.facebook.com/100057148161942/videos/6996558303751268/
[2] https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/feduc.2022.965640/full