Javascript is required
Przejdź do treści głównej

Jak wybieramy i oceniamy opowiadania w konkursie literackim dla dzieci - kulisy „Popisz się talentem”

07.05.2025

Popisz się talentem
Podziel się

Pisanie to przede wszystkim emocje. Jeśli towarzyszy im dobry warsztat i świetny pomysł – można mówić o sukcesie. Tak to wygląda z punktu widzenia twórcy. A jaki jest punkt widzenia Jury? Czy trudno jest wybrać zwycięskie opowiadania spośród wielu równie doskonałych w konkursie literackim dla dzieci? Jak wygląda proces decyzyjny? Jakie są jego etapy? I wreszcie: czy Jury może się pomylić? Na te wszystkie pytanie spróbujemy odpowiedzieć w tym tekście!

Konkurs to praca zespołowa  

To, że nad konkursem „Popisz się talentem” pracuje wiele osób, na pewno jest dla Was jasne. Ile dokładnie? Sami nie wiemy! Ta liczba zmienia się co roku. Najbardziej zależy od liczby opowiadań nadesłanych na konkurs oraz od naszej koncepcji na pokonkursową książkę. Zacznijmy jednak od początku…  

Nad przygotowaniem kolejnych edycji konkursu – od wymyślenia tematyki i zadania konkursowego po opracowanie sposobu promocji wydarzenia i niezbędnych materiałów graficznych – pracuje kilka różnych zespołów złożonych ze specjalistów z poszczególnych dziedzin. Są wśród nas znawcy i twórcy literatury dziecięcej, orły marketingu, spece od PR i social media, genialni graficy oraz ilustratorzy. Są też menedżerowie, którzy zarządzają komunikacją i przebiegiem tych procesów. Uff! To naprawdę niezły tłumek! Każdy ma swoją działkę do „ogarnięcia”… ale najpierw musi być dużo spotkań, aby każdy wiedział dokładnie, co ma robić, kiedy i dlaczego.   

Konkurs „Popisz się talentem” - kochamy ten kreatywny żywioł  

Liczba prac przychodzących na poszczególne edycje konkursu jest różna – waha się od 1500 do ponad 4500. To masa opowiadań do przeczytania. Jak je sprawiedliwie ocenić, jak wychwycić te najlepsze? To trudne… ale my to kochamy! Dlaczego? Bo lektura nadesłanych tekstów pozwala nam naprawdę poznać współczesne dzieci, ich potrzeby, pragnienia, marzenia i lęki. Nawet „najsłabsze” literacko opowiadanie jest dla nas bardzo ważnym świadectwem czyjejś odwagi, dowodem na podjęcie wyzwania. No ale do rzeczy.  

Na początku – tuż po zakończeniu przyjmowania zgłoszeń – do działania przystępują tak zwani Czytacze. To doświadczenie redaktorzy i redaktorki naszej nowoerowej redakcji polonistycznej oraz edukacji wczesnoszkolnej (bo konkurs, jak pamiętacie, ma dwie kategorie wiekowe: 1-4 oraz 5-8). Otrzymują oni do przeczytania po kilkaset prac, z których muszą wyłonić około 3-5%. Pracują wedle ściśle określonych kryteriów. I tu dochodzimy do tego, co Was pewnie najbardziej interesuje, czyli KRTYTERIA oceny.  

Pięć kroków do sukcesu w konkursie „Popisz się talentem” wyd. Nowa Era 

Każdy, kto wysyła opowiadanie na konkurs, liczy na wygraną. Nawet jeśli twierdzi, że jest inaczej. A jakie są cechy opowiadań, które mają szanse przejść przez sito pierwszej selekcji? Muszą one być:   

  • na temat (warunek najważniejszy!) 
  • spójne i logiczne,  
  • z pomysłem – a więc w jakiś sposób zaskakujące, wciągające, zapadająca w pamięć, 
  • zabawne, 
  • czarujące językowym wdziękiem (oraz poprawnością). 

Natomiast opowiadania, które absolutnie nie mają szans, to te, które zawierają przemoc czy niestosowne słownictwo, a także te bazujące na krzywdzących stereotypach. Jak również te, które wyglądają na plagiat już istniejących opowieści, baśni, filmów itp. Dlatego pamiętajcie, aby nie zgapiać i bądźcie uważni!  

Czas na „krótką listę” 

Gdy Czytacze są już gotowi ze swoimi wyborami, przekazują je jury. Na tym etapie owych wybranych prac jest około 150-200. Jury czyta je uważnie i dokonuje kolejnego odsiewu, stosując wymienione już wyżej kryteria plus selekcjonując teksty oparte na podobnym pomyśle czy schemacie (to nieuniknione, że wśród kilku tysięcy dzieci piszących na ten sam temat zawsze pewien procent wpadnie na pokrewne pomysły). Wygrywa zawsze ten tekst, który jest oryginalniejszy i zabawniejszy! 

Po tym drugim, jurorskim odsiewie zostaje nam tak zwana „krótka lista” od 60 do 70 tekstów, które są szczegółowo omawiane na posiedzeniu jury. Tu analizowana jest już dosłownie każda kropka i każdy przecinek… a raczej każda przygoda, dowcip i puenta. I znowu – na zwycięstwo mogą liczyć te teksty, które jury najbardziej zachwycą swym wdziękiem, nieszablonowym podejściem do tematu, językową werwą, przemyślaną i zaskakującą puentą.  

Czy Jury konkursu „Popisz się talentem” może się pomylić? 

„Popisz się talentem” to największy ogólnopolski konkurs literacki dla uczniów szkół podstawowych – jury nie szuka prac dobrych ani bardzo dobrych. My szukamy prac wybitnych! Im mniejsza liczba prac pozostaje „na stole”, tym większe są dylematy. Finalna siedemdziesiątka to już naprawdę same świetne prace i serca nam krwawią, gdy musimy część z nich nadal odrzucić. O tym odrzuceniu decyduje najczęściej – jak to już wyżej wspominaliśmy – zbytnie podobieństwo pomysłów, pokrewność tematyki lub formy.  

Chcemy, aby pokonkursowa książka była urozmaicona i ciekawa dla czytelnika, prezentująca jak najwięcej stylów, typów wrażliwości, spojrzeń. Bo o tym każdy pisarz musi zawsze pamiętać: ostatecznym produktem jego pracy jest książka, która idzie w świat i konkuruje tam z innym świetnymi książkami. Aby zdobyć uwagę czytelnika, musi być zatem dopracowana w najdrobniejszym szczególe, w jakiś sposób wyjątkowa. Czy Jury – wybierając spośród tekstów na wyrównanym poziomie – może się pomylić? Chyba na tym etapie nie należy już mówić o pomyłkach, ile o indywidualnych, subiektywnych decyzjach. Jurorzy też mają swoje preferencje, literackie „smaki” – wart o tym pamiętać i nie przejmować się ewentualnym brakiem wygranej. Być może inne Jury nagrodziłoby zupełnie inne opowiadania?  

Biblioteczka „Popisz się talentem” rośnie 

Aby zobaczyć, jakie prace preferuje jury i jakie rodzaje tekstów wygrywają w konkursie, najlepiej zapoznać się z pokonkursowymi książkami. Na tę chwilę jest ich już osiem:  

  • Ukryte światy (2017) 
  • Tajemnicza wyprawa (2018) 
  • Wielka księga marzeń (2019) 
  • Zwierzaki mają głos (2020) 
  • Startujemy w przyszłość (2021) 
  • Detektywi w akcji (2022) 
  • Okulary czasu (2023) 
  • Przygoda w Emotilandzie (2024)

W tych wymienionych wyżej książkach zadebiutowało już łącznie 239 młodych autorów! Opublikowało je wydawnictwo Nowa Era – twórca i organizator konkursu. Wierzymy, że w kolejnych latach jeszcze więcej utalentowanych literacko dzieci weźmie udział w konkursie i dołączy do grona laureatów. Wyrażanie swoich uczuć przez sztukę jest jednym z najbardziej rozwijających zajęć – daje poczucie spełnienia, inspiruje, wnosi powiew świeżości w codzienne życie. Bardzo serdecznie zachęcamy Was do udziału w następnych edycjach Popisz się talentem!   

Zobacz stronę konkursu: Popisz się talentem - Programy edukacyjne | NOWA ERA  

Popisz się talentem
Podziel się