Na prośbę nauczycieli i rodziców kontynuujemy temat hejtu / mowy nienawiści. Dyskusję o tym ważnym problemie rozpoczęliśmy książką „Echa dobra” stanowiącą pokłosie 9. edycji konkursu literackiego „Popisz się talentem”. 30 zamieszczonych w niej opowiadań pokazuje hejt z perspektywy uczniów szkół podstawowych. Teraz czas spojrzeć na to zjawisko oczami ekspertów i poszukać rozwiązań.
Wszystko zaczyna się od komunikacji
Tak, ta stara prawda nadal obowiązuje. Hejt często zaczyna się od słowa lub zdania, które – niczym kula śnieżna – rośnie i niszczy wszystko na swojej srodze. Skąd się takie złe słowa biorą? Dlaczego w ogóle się pojawiają? Nierzadko to reakcja na niezaspokojone potrzeby, na frustrację wynikającą z bycia niezrozumianym, niedocenionym, niedostrzeganym. A frustracja rodzi agresję. Dlatego rola umiejętnej, prawidłowej komunikacji między nami, dorosłymi, a dziećmi, jest tak istotna. Odrębną sprawą jest komunikacja między samymi dziećmi – tu z kolei potrzebne jest uświadamianie, uwrażliwianie, dostarczanie narzędzi. To może banalne, ale dzieci często hejtują, bo nie potrafią inaczej się komunikować. Ich zachowanie odbija świat, w którym rosną. Mamy zatem dwie grupy odbiorców (dorośli oraz dzieci) potrzebujących praktycznych, zrozumiałych dla siebie i możliwych do implementacji w codziennym życiu narzędzi przeciw hejtowi. Wierzymy, że takich narzędzi dostarczą Wam dwa e-booki, które przygotowaliśmy wraz z naszymi ekspertkami: panią Pauliną Orbitowską-Fernandez i Elżbietą Więcław (biogramy obu ekspertek na końcu artykułu).
Porozumienie bez przemocy: e-booki dla dzieci i dorosłych
Dwa wspomniane wyżej e-booki to kompleksowa propozycja zmiany modelu komunikacji oparta o program „Porozumienie bez przemocy” (Non-violent communication). Zakłada on tworzenie i wypracowywanie wartościowych, wspierających relacji, które pozwalają każdemu być sobą, cieszyć się przyjaźniami, pasjami i życiem. Dążą do tworzenia świata, w którym każdy może czuć się bezpiecznie, w którym dialog jest ważniejszy niż racja, a relacja ważniejsza niż twarda dyscyplina zapisana w regulaminowych punktach. Brzmi utopijnie? To tylko pozory. Wystarczy wyjść od empatii i wdrożyć kilka prostych, klarownych zasad, aby to wszystko było możliwe i funkcjonowało – bez rezygnacji z zasad, granic czy autorytetu.
- E-book nr 1 – dla dorosłych (nauczycieli, wychowawców, rodziców, opiekunów): Empatia w praktyce: jak budować relacje i wspierać dzieci i młodzież dzięki Porozumieniu bez przemocy. Przewodnik dla rodziców i nauczycieli.
- E-book nr 2 – dla uczniów: Moc Porozumienia – jak rozmawiać, żeby się dogadać. Dostępny już wkrótce.
Czego dowiecie się z tych materiałów
Obydwa e-booki stawiają na praktykę, a punktem wyjścia do wdrożenia zawartych w nich wskazówek są realne, występujące w życiu szkolnym / domowym sytuacje i problemy. Ich zróżnicowanie wynika z grupy celu: inaczej nasze ekspertki objaśniają swój program dorosłym, inaczej dzieciom. To niezwykle cenne, przemyślane podejście daje nadzieję na trafienie z przekazem do wszystkich zainteresowanych zgodnie z ich wrażliwością, doświadczeniem i możliwościami percepcyjnymi. Z lektury obydwu materiałów dowiecie się między innymi:
- Czym jest podejście Porozumienie bez przemocy i jakie ma założenia.
- Jak empatia potrafi zmienić relacje z dziećmi i młodzieżą.
- Jak praktycznie wspierać dzieci w relacjach z rówieśnikami – jak towarzyszyć i nie wyręczać?
- Gdzie szukać więcej materiałów / źródeł wsparcia.
- Jakie cztery kroki mogą wykonać dzieci, aby dojść do porozumienia między sobą?
- Dlaczego warto od małego uczyć się takiej komunikacji.
- Czym jest przemoc słowna i dlaczego / jak na nią reagować.
Ekspertki, które stworzyły dla Was obydwa e-booki to:
- Paulina Orbitowska-Fernandez: certyfikowana trenerka CNVC (Centre for Nonviolent Communication), coach’ką, mediatorką, trenerka eduScrum, cetyfikowaną praktyczką Resonant Language (NVC, neurobiologia interpersonalna i podejście systemowe), analityczka MindSonar oraz nauczycielka akademicką. Współtworzy zespół Empathic Way Europe, akcję #WidzęCzłowieka, Maraton Empatii, wspiera kampanię Bliżej Siebie oraz współpracuję z Fundacją Mudita.; autorka i współautorka książek o empatii.
- Elżbieta Więcław: trenerka prowadząca warsztaty NVC dotyczące edukacji i współpracy zespołowej (komunikacja w szkole, rozwiązywanie konfliktów, emocje w szkolnej ławce, komunikacja z rodzicami uczniów, kary i nagrody, informacja zwrotna). Pracuje z nauczycielami i rodzicami, organizuje grupy ćwiczeniowe dla tych, którzy chcą rozwijać umiejętności związane z empatyczną komunikacją. Ukończyła studia podyplomowe w zakresie coachingu.